Verder bouwen aan een gezamenlijke bestuurscultuur in Zeist
In Zeist is het versterken van de gemeenteraad een belangrijk thema. In de samenleving is het vertrouwen in het openbaar bestuur en in bestuurders dalend, terwijl de bestuurlijke en maatschappelijke opgaven steeds groter worden. In die context is een visie en goede samenwerking uiterst belangrijk: het kan de effectiviteit en het werkplezier doen toenemen. Zeist was hier al volop mee aan de gang en heeft in 2021 en 2022 reflectiegesprekken gevoerd over dit thema. Eind 2022 kreeg Necker de taak om dit een vervolg te geven.
Voer het gesprek
Necker heeft in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken onderzoek gedaan naar bestuurscultuur in het Nederlandse lokale bestuur. In dit onderzoek worden verschillende bestuursculturen gedefinieerd. Hiermee is het dus mogelijk om het gesprek te voeren over de huidige bestuurscultuur, de gewenste bestuurscultuur en de krachten en kwetsbaarheden van verschillende typen bestuurscultuur. Necker heeft een aanpak ontwikkeld waarbij vertegenwoordigingen uit de gemeenteraad, het college en de ambtelijke organisatie met elkaar in gesprek gaan. Op basis van dit gesprek worden uitgangspunten voor het samenspel vastgelegd en wordt een agenda opgesteld
om in gesprek te blijven over aspecten van de lokale bestuurscultuur.
Bestuurscultuur op de agenda
Het traject in Zeist ging van start met een startbijeenkomst. Voorafgaand hieraan hebben de deelnemers een vragenlijst ingevuld over het thema bestuurscultuur. Hiermee kon Zeist worden geplaatst in de bestuurscultuurindeling uit het onderzoek. De deelnemers gingen hierna in verschillende groepen uiteen om te praten over de waarden, routines en rolpatronen. Necker heeft deze concrete ervaringen en thema’s opgehaald en gedocumenteerd. Niet alleen werd daarmee een belangrijke concrete basis gelegd van de thema’s waarmee Zeist verder aan de slag kan gaan, maar belangrijker nog: de startbijeenkomst opende het gesprek over de onderlinge verhoudingen en zette bestuurscultuur op de agenda. In een afsluitende werksessie gingen de deelnemers verder aan de slag met vragen rondom de gedefinieerde thema’s: wat is het probleem, wat kan ik hier zelf aan doen, wat heb ik daarvoor nodig en wat spreken we af? Hierbij gebruikt Necker de world café-methode.
“Cultuur vraagt periodiek onderhoud. We hebben hier als raad, college en directieteam van de ambtelijke organisatie met Necker mooie stappen in gezet. Dit heeft geleid tot een manifest “goed op weg naar beter”. Met de uitgangspunten van onze Zeister bestuurscultuur en een uitvoeringsplan voor de komende twee jaar.”
Koos Janssen,
burgemeester Zeist